Görevde 7 şahıs gerektirecek bir Amel hacmi olmadığını yazan Hikmet Sami Türk’ün yazısı şöyle:
“Millet İttifakı Kemal Kılıçdaroğlu’nun cumhurbaşkanı adaylığı üzerinde muahedeye varırken parlamenter sisteme geçiş sürecinde yapılması kararlaştırılan işler hakkında 12 unsurluk bir mutabakat da imzaladı. Mutabakatın iki hususu cumhurbaşkanı yardımcıları ile ilgili:
“Geçiş sürecinde millet İttifakı’na iç siyasi partilerin genel liderleri cumhurbaşkanı yardımcısı olarak misyon yapacaktır.” (m.3)
“İstanbul ve Ankara büyükşehir belediye liderleri cumhurbaşkanının Müsait gördüğü vakitte cumhurbaşkanı yardımcısı olarak atanacaktır.” (m.12)
Böylece Evvel 5, sonra 2 olmak üzere Yekün 7 Cumhurbaşkanı yardımcısının atanması Laf konusu.
Yardımcının görevleri
Anayasanın “Cumhurbaşkanı yardımcıları, Cumhurbaşkanına vekâlet ve bakanlar” kıyı başlıklı 106. unsuru uyarınca “Cumhurbaşkanı, seçildikten sonra bir yahut daha Çok cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilir”. (f.I)
Görüldüğü üzere, bir yahut daha Fazla cumhurbaşkanı yardımcısı atamak, misyonlarına nihayet vermek, büsbütün cumhurbaşkanının takdirine bağlı. Öbür bir deyişle, cumhurbaşkanı yardımcısı, devletin Mecbur bir organı değil.
Cumhurbaşkanı yardımcısının misyonu, muhakkak şartlarda cumhurbaşkanına vekâlettir. Anayasanın 106. unsurunda bu vazifenin hangi durumlarda yürütüleceği gösterilmiştir:
“a) Cumhurbaşkanlığı makamının rastgele bir nedenle boşalması halinde, kırk beş gün içinde cumhurbaşkanı seçimi yapılır. Yenisi seçilene kadar cumhurbaşkanı yardımcısı cumhurbaşkanlığına vekâlet eder ve cumhurbaşkanına ilişkin yetkileri kullanır.” (f.II c.1-2)
“b) Cumhurbaşkanının hastalık ve yurtdışına çıkma üzere sebeplerle süreksiz olarak misyonundan ayrılması hallerinde, cumhurbaşkanı yardımcısı cumhurbaşkanına vekâlet eder ve cumhurbaşkanına ilişkin yetkileri kullanır.” (f.III)
Her iki kararda öngörülen vekâlet vazifesi, 1982 Anayasası’nın 2017’ye kadar değişmeyen birinci metnine nazaran “TBMM Başkanı” tarafından yerine getirildi. (m.106)
Millet İttifakı’nın Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi’nde de 1982 Anayasası’nın birinci metnindeki “cumhurbaşkanına vekillik etme” kıyı başlıklı 106. unsur, “cumhurbaşkanına vekâlet” kıyı başlığı altında tıpkı sözcüklerle tekrarlanmıştır. Bu durumda parlamenter sisteme geçiş süreci için farklı, Ancak değiştirilmek istenen sisteme Müsait bir uygulama kabul edilmiş demektir.
Gereğinden fazla
Anayasanın 106. hususunda belirtilen istisnai durumlar için cumhurbaşkanı yardımcıları olarak 5 siyasi parti genel liderini görevlendirmek, daha ileri bir kademede İstanbul ve Ankara büyükşehir belediye liderlerini atamak, bu vazifeler için gereğinden Fazla insan ayırmak demektir. 5 siyasi partinin genel lideri, 28. devirde Milletvekili yahut bakan olarak, 2 büyükşehir belediye lideri da Mahallî seçimlerin yapılacağı 31 Mart 2024 tarihine kadar hala bulundukları misyonlarda daha faydalı olurlar.
Kaldı ki anayasanın 127. hususuna nazaran merkezi yönetimin Mahallî idareler üzerinde idari vesayet yetkisine sahip olduğu bir sistemde büyükşehir belediye başkanlığı ve cumhurbaşkanı yardımcılığı Bir arada yürütülebilecek vazifeler değildir. Kamu bilgeliğini yansıtan bir atasözü ile “Bir koltuğa iki karpuz sığmaz”.
Cumhurbaşkanı yardımcılığı için 2 şahıs kafidir. Bu vazifede 7 Cumhurbaşkanı yardımcısını gerektirecek yoğunlukta bir Amel hacmi yoktur.”
patronlardunyasi.com
Yorum Yok