6 Şubat’ta yaşanan zelzele felaketi sonrası en dikkat çeken noktalardan biri de sağlam olmayan yerlere inşa edilen birtakım yapıların ayakta kalması oldu. Elbette bu yapıların inşasında izlenen yol başkalarından daha farklıydı. Bundan tam 450 Yıl Evvel Büyükçekmece’de inşa edilen Yasal Sultan Süleyman Köprüsü ile 2000’li yıllara damga vuran, kumdan yere inşa edilmiş 321 metrelik dünyanın en lüks oteli Burj al Arab’ın temelindeki kazıkların sırrını ise Prof. Dr. Sabriye Banu İkizler anlattı.
Prof. Dr. Sabriye Banu İkizler, 456 yıllık Yasal Sultan Süleyman Köprüsü ile ilgili, “Zemin şartlarının yetersiz olması sebebiyle daha evvelce göl üzerinde Roma Dönem’inden kalma köprü yıkılmıştı. Farklı uzunlukta ve büyüklükte 4 köprü birbirine Yapay adalarla eklenerek Yekün 636 metre uzunluğunda ve 7 metre genişliğinde, 28 kemerden oluşan, ayrıyeten seyir köşklerinin de bulunduğu bir Bina inşa edildi” dedi.
“BATARDO TEKNİĞİ” KULLANILDI
Mimar Sinan’ın bu köprüde imal ve mühendislik açısından birçok birincisi bir ortada kullandığını belirten Prof. Dr. İkizler, “Önce 3 adet Yapay ada inşa edildi. Daha sonra köprü ayak ve temellerinin yerleşeceği yerin sağlamlaştırılması için o Devre ‘sanduka’ olarak isimlendirilen, günümüzde ‘batardo tekniği’ denilen metot kullanılarak ayakların geleceği yerlerdeki sular Aka tulumbalar yardımıyla boşaltıldı. Tabana 2.5 metre uzunluğunda 40 bine yakın kazığı şahmerdan yardımıyla çakarak yer güçlendirildi. Üzerine arşın taşları döşenmiş bu formülle kazıklar ve taşlar ortasında elastikiyet oluşturularak yapının sarsıntıdan ziyan görmemesi hedeflendi” diye konuştu.
Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki Dubai kentinde bulunan ve 1999 yılında birinci konuklarını ağırlayan 7 yıldızlı Burj al Arab Oteli de kum taban üzerine kazık Temel sistemi kullanılarak inşa edilmişti. Prof. Dr. Sabriye Banu İkizler, otelde kullanılan sistemi şu biçimde anlattı:
45 METRE UZUNLUĞUNDA 250 adet KAZIKLA SİSTEM HAZIRLANDI
“Sadece sonları zorlayan mimarisiyle değil, tıpkı vakitte yer kurallarıyla da inşaat mühendislerini bir epey zorlayacak bir Bina olan Burj al Arab, Mimar Sinan’ın 450 Yıl Evvel kullandığı teknikle yapıldı. 321 metre yüksekliğindeki Burj al Arab, yumuşak kumlu tabana 250 adet kazıkla inşa edilmiştir. Mühendisleri birinci etapta en Fazla zorlayan öge, tabanın kum olması ve yapının su üzerinde yüzüyormuş izlenimini vermesi için binanın su üzerinde yer almasının istenmesiydi. Bina birebir vakitte fay sınırlarının yakınında yer alıyordu ve suratı neredeyse saatte 144 kilometreye ulaşan Basra Körfezi’nin ağır rüzgâr yüklerine maruz kalıyordu. Gökdelenler ve maruz kaldıkları yanal yükler (deprem ve rüzgâr yükleri), yüksek yapıların Mevcut oluşundan beri üzerinde düşünülen ve tahlil bulmaya çalışılan bahislerdir. Tüm bu riskleri bertaraf etmek için 1.5 metre çapında ve birçok bölgede 45 metre uzunluğunda 250 adet kazıkla Temel sistemi tasarlandı.”
“Büyük hasarlara Sebep olması nedeniyle Özellikle sadık açıdan faal olan bölgelerde inşa edilecek yapıların dizaynında sıvılaşma potansiyelinin öncelikli olarak dikkate alınması gerekir” diyen Prof. Dr. Sabriye Banu İkizler, yer sıvılaşmasının bulunduğu bölgelerde yapıların bu tehlikeden nasıl korunacağını da 3 unsurda şöyle anlattı:
1- Sıvılaşmaya yatkın yerlerden kaçınma: Alternatif alanların var olması halinde sıvılaşmaya yatkın olan tabanlardan kaçınmak akla gelen birinci ve en ekonomik tedbirdir.
2- Sıvılaşmaya karşı dirençli yapıların inşa edilmesi: Müsait alanların var olmaması üzere nedenlerden Dolayı yapıların sıvılaşmaya yatkın olan yerler üzerine inşa edilmesi gerekebilir. Bu türlü bir durumda derin temellerin kullanılması yapının sıvılaşmaya karşı direncini artırır.
3- Yerin değiştirilmesi yahut güzelleştirilmesi: Sıvılaşma hassaslığı bulunan yerin derin ve geniş bir alanda yayılmamış olması halinde kazılıp yerine sıvılaşma eğilimi bulunmayan bir taban konulabilir. Ayrıyeten tabanın doğal durumuna oranla daha sıkı hale getirilmesi için sıkıştırılması, yerin drenaj kapasitesinin artırılması, bağlayıcı bir katkı gereci ile enjeksiyon ve karıştırma yapılması üzere yollar sıvılaşmaya karşı direncin artırılmasında kullanılan en yaygın uygunlaştırma usulleridir.
patronlardunyasi.com
Yorum Yok