İş örgütü Türk Teşebbüs ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED), 6 şubat 2023 tarihinde meydana gelen, Kahramanmaraş merkez üslü zelzelenin yarattığı hasarla ilgili bir ön rapor hazırladı.
Raporda Kahramanmaraş zelzelelerinin 84,1 milyar dolarlık mali hasar yaratacağı hesaplandı. zelzele bölgesinde meyyit sayısının 72 bin 663’e kadar çıkabileceği belirtildi.
1999 VE 2023 KIYASLANDI
1999 Marmara ve 2023 Kahramanmaraş zelzelelerinin kıyaslanması konusunda ise şu tabirler yer aldı:
“1999 Marmara ve 2023 Kahramanmaraş zelzelelerinin gerçekleştiği devirdeki bilgilere 2021 dolar verisiyle bakarsak, farklılıkları ve benzerlikleri vurgulama, Yekün can kaybı ve mali hasar açısından bir karşılaştırma yapma imkânımız olacaktır.
* Marmara Zelzelesinde can kaybı 18.373 kişi, mali hasar 1999 dolar verisiyle 17,1 milyar dolar hesap ediliyor. Marmara Sarsıntısı, 2021 yılında gerçekleşseydi, can kaybı 26.451 şahıs ve 51,1 milyar dolar mali hasar yaratacağı varsayım edilmiştir.
* Marmara Zelzelesi bilgilerinin kullanıldığı metodoloji ile Kahramanmaraş Depremi’ni 2021 yılı dolar datalarıyla sınarsak 72 bin 663 can kaybı, 84,1 milyar dolar mali hasar hesaplanmaktadır.
* Şu kademede elimizde bulunan datalara nazaran 193 bin 399 şahıs yaralanırken 72 bin 663 kişinin can kaybına uğrayacağı varsayım edilmiştir.
BÜTÇE AÇIĞI 1 TRİLYONUN ÜZERİNE ÇIKABİLİR
Raporda ayrıyeten Kahramanmaraş sarsıntısının tesirlerine ait raporda şu öngörülere yer verdi:
* diğer yandan 2023 Kahramanmaraş Depremi’nin 70,75 milyar doları Hane ziyanı, 10,4 milyar doları ulusal gelir kaybı ve 2,91 milyar doları işgünü kaybı olmak üzere toplamda 84,06 milyar dolar hasara neden olması beklenmektedir.
* Vilayetlerin ulusal gelire katkılarındaki azalmaya Enlem olarak afete maruz kalan 10 ilin ihracatının, ihracatı göğüsleyen liman altyapısının bozulmasının da tesiriyle, 15 milyar dolar seviyesinin altına düşebileceği varsayım edilebilir.
* Sarsıntının doğal bir sonucu olarak Aka bir göç dalgasının Adana’dan, İstanbul’a kadar geniş coğrafyaya gerçek gerçekleşeceği varsayım edilmektedir. Şu Lahza için rastgele bir data yahut resmî İzah var olmasa da önümüzdeki süreçte vilayetlerin demografik yapısının değişmiş olacağına dair uzman görüşleri geliyor.
* 2023 yılı bütçe açığı 659,6 milyar TL olarak hedefleniyordu. Bloomberg iktisat kısmı zelzeleye ait halk harcamalarının GSYH’nin yüzde 5,5’ine muadil olabileceğini varsayım etmektedir. var kurallar altında bütçe açığının en azından 1 trilyon TL’nin üzerine çıkması beklenebilir. 2023’te nominal ulusal gelirin 18 trilyon TL’yi aşması beklendiğini düşündüğümüzde bütçe açığının ulusal gelire oranının yüzde 5,4’ün üzerinde gerçekleşmesi epeyce mümkündür.
ALTYAPI HASARLARI
Raporda altyapı hasarları ise 7 başlıkta şöyle anlatıldı:
Ulaşım
Karayolları genel Müdürlüğü’nün 8 Şubat tarihli açıklamasına nazaran trafiğe kapalı güzergâh bulunmadığını açıklasa da Hatay Havalimanı ve Hatay-Reyhanlı yolunda meseleler devam ediyor. Alandan gelen bilgi ve imajlara nazaran birçok ilçe ve köyün yollarının ulaşıma Aleni olmadığı anlaşılmaktadır. Başta Gaziantep, Hatay, Gaziantep-Osmaniye, AdıyamanÇelikhan yolları olmak üzere yollarda birçok çökme meydana geldi. tamirat çalışmaları devam etmekle bir arada, birtakım noktalarda yol altyapılarının yine inşası gerekmektedir.
Elektrik
Depremden etkilenen vilayetlerin Kıymetli kısmında trafo noktaları yıkıldı, Bazen bölgelerde elektrik
dağıtım şebekesi yok olma seviyesinde ziyan gördü. Trafo ve şebeke tesislerinin yeniden
devreye alınmasının uzun vakitte gerçekleşebileceği düşünülüyor. anne güç iletim tesis
ve sınırlarında meseleler giderilmiş olsa da Belde içi dağıtım kısımlarında birtakım ilçelerde ve il
merkezlerinde problemler devam etmektedir.
Doğalgaz
BOTAŞ’ın anne iletim çizgilerinde bozukluk ve kopmalar meydana geldiği ve tamirat yapılan yerlerde artçı sarsıntılarla hasarın tekrar oluştuğu bakanlık tarafından açıklandı. Adıyaman, Gaziantep ve Kahramanmaraş Vilayet merkezlerine denetimli ve kısmi doğal gaz akışları başladı. 10 Şubat Cuma günü Hatay Vilayet merkezi ve Kırıkhan ilçesi Belde giriş istasyonlarına doğal gaz verildi.
Petrol Hatları
BOTAŞ, Pazartesi günkü birinci zelzelenin akabinde tesisi denetlemek için terminale petrol akışını durdurdu, lakin rastgele bir sızıntı yahut hasara rastlanmadığını açıkladı. BOTAŞ, Akdeniz kıyısındaki Ceyhan İhracat terminaline olmamış petrol akışını 7 Şubat Salı günü geç saatlerde tekrar başlattı. IKBY idaresi de petrol akışının devam ettiğini teyit etti.
İletişim/Ağ
11,5 milyon taşınabilir abone bulunun afet bölgesinde Vilayet ve ilçelerde telekomünikasyon hizmetleri büsbütün durmasa da Önemli aksaklıklar yaşanmaktadır. Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone’un üyesi olduğu Taşınabilir Telekomünikasyon Operatörleri Derneği’nin açıklamasına nazaran 2 bin 451 baz istasyonu devir dışı kaldı, 190 taşınabilir istasyon yollandı ve güç muhtaçlığının karşılanması için operatörler tarafından bölgeye hemen 3 bin 485 adet jeneratör sevk edildi. Aksaklıklar çoğunlukla köy ve ilçelerde devam ediyor.
Hastaneler
2012’de zelzele dayanıklılık raporu Olumsuz gelen İskenderun Devlet Hastanesi’nin A Bloğu ağır bakım hizmeti için kullanılıyordu ve sarsıntıyla birlikte yıkıldı. Hatay İl’inde iki devlet hastanesi yıkılırken birçok Özel hastane de yıkılmış yahut kalıcı ziyan görmüştür. Yıkılan hastane sayısı resmi makamlarca şimdi paylaşılmamakla birlikte alanda sahra hastanelerine ve sıhhat çalışanlarına olan gereksinim belirtilmektedir.
Okullar
Eğitim Bakanlığı 81 vilayette bütün okulların sömestr tatili sonrası açılış tarihini erteledi. Bakanlık okulların 20 Şubat 2023 Pazartesi günü açılacağını açıkladı. Zelzeleden etkilenen 10 vilayette eğitim gören öğrencilerin istedikleri vilayetlere atama yaptırabilecekleri duyuruldu. Yıkılan Okul sayısına dair resmi bir bilgi şimdi açıklanmadı.
Yorum Yok