Deprem bölgesinin süreksiz barınma problemine yönelik konteyner konut seferberliği sürüyor.
Türkiye’nin nihayet 100 yılda yaşadığı en Aka felaketlerden biri olan ve 10 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli sarsıntının yaraları sarılmaya devam ederken, bölgeye yönelik konteyner konut seferberliği de sürüyor.
Ekonomi gazetesinden Aysel Yücel’in haberine nazaran bölgede acil barınma muhtaçlığı için 1 milyona yakın konteyner ve prefabrik Hane gereksinimi var. Ancak bu gereksinimin lakin yüzde 5’i karşılanmış durumda. Zira bir yandan afet devirlerinde kullanılacak Ömür meskenleri için kamuda kâfi stok bulunmazken, öbür yandan bu ‘yaşam evleri’nin dizaynı konusunda Türkiye’de bir standart olmadığı için lojistikte Aka zorluklar yaşanıyor.
Sektör yetkilileri, daha kısa müddette daha Çok Ömür konteynerini bölgeye ulaştırmak için üreticilere birçok ülkede olduğu üzere deniz nakliyeciliğinde kullanılan 45’lik, 40’lık ve 20’lik yük konteynerleri ebadında olmak üzere standart ölçülerde Ömür meskeni yapması davetinde bulunuyor. Bu mevzuda öbür bir seçenek de portatif üretim. Bu halde Biricik seferde Fazla daha Çok taşıma yapmak mümkün.
Uluslararası Nakliyecilik ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) ve Memleketler arası Nakliyeciler Derneği (UND) zelzelenin birinci gününden bu yana toplamda 2 bini aşan üyeleriyle zelzele bölgesine yardım gereçlerinin ulaştırılması için seferber olmuştu. Bu kapsamda yüzlerce Ömür konteyneri ve prefabrik mesken bölgeye bu derneklerin aracılığıyla ulaştırıldı. Fakat bu Ömür konutlarını bölgeye taşınması konusunda lojistikçiler bile kâfi sayıda araç bulmakta zorlandı. Zira bölgeye gönderilmek istenen Ömür konutlarının Değerli bir kısmını prefabrik yapılar oluşturuyor. Lakin bu prefabrik yapılar yaygın olarak şantiyelerde, limanlarda ve tersanelerde işçinin mesai saatlerinde konaklaması için kullanılıyor. Hasebiyle bir ya da iki prefabrik bu muhtaçlık için kâfi oluyor. 1 prefabrik için 1 TIR gerekiyor. Fakat afet durumlarında süreksiz Hane muhtaçlığı binli sayıları aştığı için bu prefabrikleri taşıyacak araç bulmak hiç kolay değil.
UTİKAD Denizyolu Çalışma Kümesi Lideri Cihan Özkal, prefabriklerin kasadan taşması nedeniyle kilit sistemini kullanamadığına dikkat çekerek, “Karada, denizde ve demiryolunda yük konteynerlerini taşıyacak bir sistem var. Fakat, ortalama 3 metre yüksekliğe ve 7 metre genişliğe sahip olan bu prefabrikleri taşıyacak bir sistem yok. Fakat bunlar standart yük konteynerinin ebadına Müsait olmadığı için kilit sistemi yok. Standart konteynerde kilitlenecek sistemler var. Dolaısıyla bu konteyneri taşımak hem daha inançlı hem de daha süratli. Bu Ömür konteynerlerini tasarlarken muhakkak bir dizayn olabilir” dedi.
1 prefabrik için 1 TIR gerekiyor
Lojistik bölümü uzmanlarından Tırport Yönetim Şurası Lideri Dr. Akın Arslan, standart yük konteynerlerinden Aka olan prefabrik yapıları taşımak için ‘low bed’ olarak tanımlanan Özel dorselere muhtaçlık olduğunu ve bu araçların Türkiye’de Fazla yaygın olmadığını belirtti. Dünyada ise birçok ülkede afet vakitlerinde kullanılan Ömür konteynerlerinin bir standart ölçüye nazaran üretildiğine dikkat çeken Arslan, “Bu konteynerlerin milletlerarası taşıma standartları çerçevesinde üretilmesi gerekiyor. Böylelikle bu Ömür konutları hem daha süratli hem de tren, deniz ve kara üzere bütün taşıma modlarını kullanılarak taşınabilir” dedi. NATO’nun Türkiye’ye yardım için gönderdiği konteynerlerin de bu standartta olduğunu söyleyen Arslan, “Yaşam meskenleri milletlerarası yük konteynerinin çerisinde revizyonlar yapılarak oluşturulmalı” dedi.
“Demonte olursa Biricik seferde daha Fazla taşıma olur”
Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Lideri Aydın Erdemir, dünyada birçok ülkede Ömür konteynerlerinin montaj sistemi ile üretildiğine dikkat çekerek, “Üretilen modüller bölgeye götürülüyor, orada montajı yapılıyor. Yoksa bunları taşımanın manası yok. Şayet bunları montaj olacak formda taşırsan Fazla daha Çok sayıda taşıyorsun. Devasa bir şeyi, bir araca koyuyorsun. Ondan Dolayı yerine götürüp yerinde monte etmek lazım. Yol açısından sakıncalı firma açısından sakıncalı. Bugün 150-200 bin konteyner gidecek. Bunlar Biricik tek nasıl gidecek? O bölgede Müstahsil yoksa onlar Biricik tek gidecekse bu Aka sıkıntı. Gemiyle de gelse dünya o denli yapmıyor demonte yolluyor” diye konuştu.
“Konteyner fiyatı 3 kat artıran fırsatçı var”
Bazı lojistik bölümü temsilcileri, zelzele bölgesinde artan konteyner talebi nedeniyle birtakım firmaların fahiş fiyat uygulamasına gittiğini öne sürdü. Zelzelenin birinci günlerinde yüzlerce konteyneri depremzedeler için seferber eden bir denizcilik firmasının yetkilisi, daha Evvel 62 bin TL’ye aldıkları konteynerin fiyatının bir anda 220 bin TL’ye kadar çıktığını söyledi.
Yetkili, bu nedenle firma depremzedelere daha Çok konteyner yardımı yapmak yerine kalıcı Hane için harekete geçtiklerini söyledi. Birtakım firmaların fahiş fiyat ödemek istemeyen müşterilere daha ucuz gereç ile daha ucuza Eser yapmayı Teklif ettiği öne sürülüyor.
“İnsanlarımız zelzeleden kurtulup, yangında ölmesin”
Sektör yetkilileri, Türkiye’de bu işin standardı olmadığı için kalitesiz materyalin de tercih edildiğini söylüyor. Yanmaz bir bakır kablo ile olağan bir bakır kablo ortasında 3-4 kat fiyat farkı var. Lakin ucuza gereç riskleri de artırıyor. Elektrik kaçağı riski artıyor bu da yangına Sebep oluyor. “İnsanlarımız zelzeleden kurtulup, yangında ölmesin” diyen kesim yetkilileri, konteynerlerin Fazla sistematik bir biçimde alana yerleştirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Yetkililer, “Geçici konutların birçok amatörlerin elinde. Çadır kent kurulmuş fakat hiçbir sistematik yok. Çadırların etrafında drenaj kanalları, ya da sistematik boşluk bile yok. Halbuki yangın ve diğer riskleri azaltmak bu Fazla değerli. Bu bir mühendislik işi. Planlamayı mühendis yapmalı” diyor.
Yorum Yok