Gürcistan hududunda bulunan Kemalpaşa ilçesine alışveriş için gelen Gürcü, Rus ve Ukraynalılar araçlarını doldurup ülkelerine dönüyorlar.
Türk lirasındaki değer kaybı nedeniyle Gürcüler başta olmak üzere Rus ve Ukraynalılar, bir müddettir alışveriş yapmak için Artvin’deki Kemalpaşa ilçesine geliyor.
Yerli halk, alışveriş yapmaya zorlanırken Yurt dışından gelenler ise araçlarını doldurarak Geri dönüyor.
100 LARİ 670 TL YAPIYOR
Kemalpaşalı taksici Kubilay Veziroğlu, “Gürcülerin parası 100 lari, bugünkü Türk parasıyla 670 liraya denk geliyor. Bu da Gürcülerin parasını değerli kılıyor. Gördüğünüz üzere, işte birçok alışverişlerini buradan yapıyorlar.
Genelde yiyecek usulü ne varsa zeytinyağı, zeytin, turşu ve una benzeri birçok şey. Bir mutfakta ne lazımsa. Bugün evvelki günlere nazaran biraz daha seyrek. Bilhassa nihayet aylarda yoğunluk daima bu türlü. Paramızın değer kaybı ve Gürcistan parasının değer kazanmasından Dolayı bu yoğunluk devam ediyor” diye konuştu.
“BURASI UCUZ OLDUĞU İÇİN GELİP BURADAN ALIYORUZ”
Gürcü vatandaş Maya, “Gürcistan’dan alışveriş yapmaya geldim. Burası ucuz diye geldim. Bizden ucuz olduğunuz için alışveriş yapıyoruz. Sizin paranızın bedeli düştü. En Fazla alışverişte tatlı şeyler, yağ vesaire ve Daimi geliyoruz. Kıyafet, Yemek o denli şeyler alıyoruz buradan. Bizler, burası ucuz olduğu için gelip buradan alıyoruz. Ucuza alışveriş yapıyoruz. Biz, buraya her hafta geliyoruz. Aş aş içinde geliyoruz, tıpkı vakitte da alışveriş yapıp gidiyoruz buradan” dedi.
“MÜŞTERİMİZİN YÜZDE 99’U GÜRCÜLER”
Kemalpaşa’da dokumacılık işiyle uğraşan esnaf Mehmet Karamahmutoğlu, şöyle konuştu:
*Şu anda cumartesi-pazar ve tatilde olduğumuz için yoğunluğumuz var. Gürcülerde hafta sonu olması nedeniyle yoğunluk Natürel ki burada artıyor.
*Biz Hudut kapısında olduğumuz için olağandır. Müşterimizin yüzde 90’ı, hatta yüzde 99’u Gürcüler diyebilirim. Gürcülerin ağır gelmesinin sebebi, Gürcülerin paralarının değerli olması.
*Bizim paramızın değer kaybından kaynaklı fiyatlarımız Gürcülere cazip geliyor. Gürcüler Besin için geliyorlar. Besinin yanı Dizi bizden de alışveriş yapıyorlar. lakin Kemalpaşa’ya gelen Gürcülerin yüzde 70-80’i Besin alışverişi yapmak için geliyor.
“SADECE DÜKKANI ÇEVİRMEK İÇİN SATIŞ YAPIYORUZ”
*Kurlar yükseldiği için biz de eserleri yüksek alıyoruz ancak kârımızı düşük tutarak satış yapıyoruz. Gürcülerin İç piyasasında Natürel ki fiyatlar yüksek. Biz, kâr marjımızı minimuma indirmişiz. Yalnızca dükkanı çevirmek için satış yapıyoruz.
*Öyle yüksek kâr gayemiz yok. Sürümden kazanırken tıpkı vakitte da metrajlı satmaya uğraş ediyoruz. Doğal ki İç piyasamızdaki üzere yüzde 300-400 bir kârla Nakit kazanmıyoruz.
*Sadece kendi içimizde dönmeye çalışıyoruz. Pandemiden çıktık ve işletmem iki sene kapalıydı. Bu mühlet içerisinde hiçbir Amel yapamadık ve sıfırla çıktık.
*İşler açıldıktan sonra da kendi yağımızla kavrulup gidiyoruz. Şimdilik, şükürler olsun işlerimizden mutluyuz.
“YAĞMACILIK Mevcut ADETA Ulusal MARKETLERDE”
Kemalpaşalı esnaf Ömer Akbıyık ise şunları söyledi:
*Gürcülerin ağır olduğu caddede bizim de dokuma dükkanımız var. Gürcülerin bize tesiri şöyle; Amel açısından hoş oluyor. ancak Aka firmalara ilişkin marketlerin artmasıyla bu da biz Ufak esnafları maalesef öldürüyor.
*Özellikle Nakit ve kapital daha Fazla Aka şirketlere gerçek yönelmeye başladı. Buna bağlı olarak, evet bize bir getirisi Mevcut ancak bu tam olarak bu halka yansımıyor. Ve biz, burada Ufak esnaf olarak Nakit kazanıyoruz diyemeyiz, desek de palavra olur.
*Önceden Gürcüler bize şöyle yarıyordu; ekonomileri bizden âlâ olmadığı devirlerde çayımızda Gürcü çalıştırıyorduk. O Vakit onların bedensel gücünden yararlanıyorduk. Artık ise paramızın kıymeti fikir bize gelen işçilikte azalma başladı. Hatta artık personellik için de gelmiyorlar.
*Şimdi ise alışveriş için geliyorlar ve gördüğünüz üzere yağmacılık Mevcut adeta Ulusal marketlerde. Burada iki Tane Aka firma varken nihayet bir Yıl içerisinde yediye çıktı. Hatta yeni firmaların gelmesi için projeler de var. Sonrasında kargoculuk da başladı. Gürcüler burada, bu türlü gelip Ufak esnaftan da almıyorlar.
*Firmalarla anlaşıp kargolarla gönderiyorlar ki bu da Natürel Aka firmalara yaradı. Kemalpaşa’da Ufak esnaf ölmeye başladı. Yani bu bahiste nasıl bir adım atılmalı, onu da bilmiyoruz ve yalnızca bekliyoruz. Dediğim üzere, Kemalpaşa’da iki Tane varken yedi Tane kurumsal mağaza oldu.
*Halen daha yeni projeler Mevcut ki yerli marketler çalışamayacak doğal olarak. Zira ucuz gereçler gelmeyecek buradaki yerli marketlere. Anlayacağınız, kapital Kemalpaşa’dan aşağıya gerçek akıyor.
“GÜRCİSTAN’DA YİYECEK, İÇECEK KALMAMIŞ ÜZERE DAVRANIYORLAR”
Kemalpaşalı emekli Muallim Mehmet Yılmaz da şunları söyledi;
*Kemalpaşa’da yoğunluk var. Doğrusu, ticari manadaki yoğunluk yalnızca Gürcüler ve Ulusal marketlerin kârları açısından olumlu. lakin Kemalpaşa halkı ve Ufak esnaf açısından. Bugünden yarına Önemli ziyanlara uğrayacağı bir ortam yaratılıyor.
*Çünkü Gürcü vatandaşları, burada yaptığı alışverişlerde kendi paralarına nazaran daha ucuza mal ettikleri için Kemalpaşa’daki alışverişlerde fiyatların artırılmasına neden oluyorlar. Bu yoğunluğun giderilmesi manasında Önemli bir formda devlet tarafından ve veyahut yöneticiler tarafından Tedbir alınmaz ise yoğunluğun bizim halkımızın üzerinde, ticari manada ve alım gücünde Olumsuz tesir yaratacağına inanıyorum.
*Biz karşıdan gelen Gürcü vatandaşlarla görüşüyoruz bu bahisleri fakat güya Gürcistan’da yiyecek, Meşrubat bir şey kalmamış üzere davranıyorlar.
*Kemalpaşa’da Ufak esnafın dışında Ulusal marketlere yöneldikçe buradaki alım gücü Önemli bir formda düşüyor. Kendi paraları bizim paramız karşısında değer kazanmış olmasından kaynaklanıyor bu.
*Bir vakitler 100 liraya 100 lari alırken artık lakin 15 lari alınabiliniyor. Gürcü vatandaşlar da 100 lari bozdurarak 500-600 lira alışveriş yapabiliyorlar.
“PARALAR NE YAZIK Kİ KEMALPAŞA’DA KALMIYOR”
Kemalpaşalı esnaf Hamdi Lokumcu da yaşananları şöyle anlattı;
*Çevremizi de bizi de Olumlu etkilediği söylenemez. Zira Fazla Ulusal marketler var. Ufak esnaf olarak bizi Olumsuz tarafta etkilemektedir. Gürcistan’dan turist olarak günübirlik gelen Gürcüler alışveriş yapmaktadır.
*Yalnız bunlar daha Fazla Ulusal marketlerden alışveriş yapmaktadırlar. Zincir marketler Fazla olduğu için oraları tercih etmektedirler. Biz, Ufak esnaf olarak nasibimizi alıyoruz fakat Aka esnaf daha Fazla Amel yapmaktadırlar.
*Zincir marketlerin indirimleri olmakta lakin bizi Çok etkilemiyor. fakat onların sattıkları eserlerin kalitesiyle bizim eserlerimizin kalitesi birebir değil. Ulusal marketlerin kendi ismine yaptırmış oldukları eserleri var.
*Ve bizim eserlerimiz daha farklı kalitede. Ulusal marketlerden yapılan alışverişlerde dövizler genelde merkeze gidiyor, kurumsal mağaza olduğu için. Biz yerli esnaf ise buradaki kazandığımız parayı tekrar burada harcamaktayız.
*Buranın lokantasında Yemek yiyoruz, buradaki esnaftan alışveriş yapıyoruz. lakin Ulusal marketlerden yapılan alışverişlerde ödenen paralar ne yazık ki Kemalpaşa’da kalmıyor.
“BÖYLE GİDERSE Lokal ESNAFA DÜKKAN KALMAYACAK”
Kemalpaşalı esnaf Oktay Yılmaz da şunları söyledi:
*Kanunen bir şey yapamıyorsun. Zira her marketin Türkiye genelinde bir sürü yerleri var. Ancak burası Ufak bir ilçe olmasına Karşın Aka kurumsal marketlerin sayısı Fazla fazla. Gürcistan Hudut kapısına yakın olduğumuz için Kemalpaşa’da ciroların yüzde 70-80’i Gürcülerden gelen paralar.
*Normalde bütün kurumsal marketlerin ikincisine müsaade verilmezse biz de Kemalpaşa’nın Lokal esnafı olarak ekmeğimizi çıkarabiliriz. İlçemizde her kurumsaldan üçer adede yakın açılmaya başlandı. Yani bu durum biz Ufak esnafı öldürüyor. doğal olarak kanunen rastgele bir yaptırımı olmadığı için bir şey yapamıyoruz.
*Yani bu biçimde devam ediyoruz. Kemalpaşa’da 10 bin nüfus diyelim merkez manada lakin 15 bine hakikat gidiyor. Hala daha yer bakıyorlar, Kemalpaşa’da Ulusal marketler. Bunun önüne geçilmiyor. Bu türlü giderse Lokal esnafa dükkan kalmayacak ve hepsini kiralayacaklar. Sonuçta maalesef gidişat bunu gösteriyor.
*Çünkü kendi eserlerini sattıkları için, bizim onlarla rekabet etme talihimiz olmuyor. Marka koymuyorlar aslında, yüzde 70 dükkanlarında marka yok ve kendi eserlerini satıyorlar. Vatandaş da ister istemez buna yöneliyor.
“HER ŞEYİ ALIYORLAR”
Eczacı kalfası Yasin Aydın, “Bizden de alışveriş yapıyorlar, kur farkı nedeniyle. Türkiye daha ucuz geliyor Gürcü vatandaşlar için. Bir de bizde paket ve kutu formunda satılıyor. Gürcistan’da ise Biricik tek satılıyor, o yüzden de bizdeki fiyatlar ucuz geliyor onlar için. Bizden ağrı kesici ve eczaneden gereksinim duydukları her şeyi alıyorlar. Reçete bazında reçeteli olan da var, olmayan da. Antibiyotik ve antidepresan ilaçları vermiyoruz” dedi.
“RUSLAR ETİ SEVDİKLERİ İÇİN DAHA çok BİZİ TERCİH EDİYORLAR”
Kemalpaşalı lokantacı Ulaş Yılmaz da şu açıklamayı yaptı;
*Burada yaklaşık 15 yıldır esnafız. Burada yaşıyor ve buralıyız. Hakikat Kemalpaşa’da Gürcü, Rus ve Ukraynalılar var. Savaştan Dolayı Ukrayna’dan Gürcistan’a gelen bir buçuk milyon vatandaş bu tarafa alışverişe geldiği için biz de bunlardan faydalanabiliyoruz. Ve bizlere de Bayağı katkıları var.
*Biz de döner ve pide çeşitlerimizin yanı Dizi tıp döner de satıyoruz. Ruslar eti sevdikleri için daha Fazla bizi tercih ediyorlar. Gürcüler de tavuk tercih ediyorlar. Türkiye’yi tercih ediyorlar. Şöyle ki Gürcü Nakit ünitesiyle 100 lari 700 liraya yakın.
*Onların parası, yani Almanya’dan gelen Türkler üzere, Almanya’da kazanıp Türkiye’de harcıyorlar üzere. Burada bir lariyi bırakıyorsunuz, yedi Tane lira alıyorlar ve hasebiyle paraları Pahalı olduğu için alışveriş yapıyorlar.
“TÜRK LİRASININ KIYMET KAYBINDAN DOLAYI…”
İstanbul’da yaşayan Kemalpaşalı vatandaş da şunları söyledi:
*Buralıyım ancak uzun müddettir İstanbul’da yaşamaktayım. Bir haftadır Tiflis’teydim. Gürcistan’ın İç piyasası Fazla kıymetli. dahil piyasaları vatandaşlarına değerli geliyor. Hasebiyle Türk lirasının değer kaybından Dolayı Gürcü vatandaşlar burada ağır bir biçimde alışveriş yapıyorlar.
*Yani inanın, buradaki yerli vatandaş kendi marketine giremiyor, Gürcü vatandaşların yoğunluğundan ötürü. Bilhassa sıvı yağları alıp götürüyorlar memleketlerine.
*Şöyle ki bizim ülkemizdeki sıvı yağ polemiğinden kaynaklı. Gürcistan tarafına geçtiğimde gerek geçiş fiyatları olsun gerek öbür şeyler olsun Bayağı değerli.
*Ama Gürcü vatandaşlar girerken çıkarken rahat bir formda giriş çıkış yapabiliyorlar. Biz Türk vatandaşlar olarak, gümrüklerden geçerken 150 TL harç ödüyoruz.
*Önceden 1 TL veriyorduk maalesef. Gürcü’deyken biz kendi paramızı rahat rahat harcayamıyoruz. Gürcistan bize nazaran Fazla değerli ancak onlar burayı rahat kullanıp alışveriş yapabiliyorlar; dokuma, Giysi üzere.
YERLİ HALKA DİKKAT ÇEKTİ
Kemalpaşalı tavuk dönercisi Bülent Emiralioğlu da “Gürcü yoğunluğu bu Ara lari kuru yükselişinden Dolayı çok derecede artış göstermekte. Olağan bize Olumlu olarak yansıyor. Buradaki Tüm esnafımıza da Olumlu olarak yansımaktadır. Kendi Nakit üniteleri larinin yükselişinden Dolayı buradaki mağazalara, marketlere gelmekteler. Buraya geldiklerinde alışverişten sonra da Yemek yemeleri bizim dala de katkı olmaktadır. Bu süreçte artan maliyetlerden Dolayı Türk vatandaşlarımızdaki müşterilerimizde düşüş, kur farkı hasebiyle Gürcü müşterilerimizde artış görülmektedir” diye konuştu.
“BİZİM ATATÜRKLÜ PARAMIZ BEDELİNİ KAYBETTİ”
Kemalpaşalı vatandaş Haydar Yenigül ise şöyle konuştu:
“Gürcü’nün parası kıymetlendi, Halbuki bizim Atatürklü paramız bedelini kaybetti. Gürcü’nün parası değer kazandığından buraya Kemalpaşa’ya geliyorlar. Yemeği bile burada yiyorlar, alışverişlerini burada yapıyorlar. Dokumacılık, elbise, hepsini alıp götürüyorlar. Eczaneden de alıp ilaç götürüyorlar. Kemalpaşa’ya günde bin şahıs girip çıkıyor.”
Yorum Yok