Eksik istihdamdakiler ile umudunu yitirip Amel aramayı bıraktığı için işgücü dışına çıkanların sayısındaki artış işsizlik olgusunu “örtülü” hale getirirken, Ocak 2023 itibariyle 8,5 milyona ulaşan “geniş tarifli işsiz” sayısının, dünyadaki 94 ülkenin nüfusundan Çok olduğu belirlendi.
Dünya gazetesinden Naki Bakır’ın yazısına nazaran TÜİK mevsim tesirinden arındırılmış işgücü datalarında 15 ıslak üstü nüfus bu yılın ocak ayında evvelki aya nazaran 64 bin şahıs artarak 65 milyon 166 bin şahsa, işgücüne iç nüfus 188 bin şahıs artarak 35 milyon 260 bin şahsa, istihdamdaki nüfus 354 bin şahıs artarak 31 bin 837 bin şahsa ulaşırken, yalnızca etkin olarak Amel arayanları kapsayan dar tarifli işsiz sayısı 166 bin şahıs azalarak 3 milyon 424 bine, buna nazaran işsizlik oranı da yüzde 10,2’den yüzde 9,7’ye geriledi.
Örtülü işsizlik büyüdü
Ancak madalyonun öbür yüzü, hayli farklı. Standart hesaplamaya nazaran dar tarifli işsizlik gerilerken, geniş tarifli işsizlik Aksine büyüdü. Anket prosedürüyle belirlenen TÜİK işgücü datalarının derlendiği referans periyodunda hudutlu mühletlerle çalışmış olanları gösteren “zamana bağlı Noksan istihdam” sayısı bir ayda 370 bin şahıs artarak 1 milyon 971 bin şahsa ulaştı.
Günübirlik bulabildiği tertipli olmayan işlerde bir saatten Çok 40 saatten az çalışanlar bu kapsamda yer alıyor. Nizamlı bir işi olmadığı halde “istihdamda” sayılan bu gizli işsizler, Yekün çalışan sayısının yüzde 6,2’sini oluşturuyor.
Umudunu yitirdiği için Amel aramayı bırakmış yahut Çeşitli nedenlerle faal olarak Amel aramayan, lakin Amel olması durumunda işbaşı yapmaya Amade şahısları kapsayan “potansiyel işgücü” kapsamındakilerin sayısı da 55 bin şahıs artarak 2 milyon 958 bin şahıs oldu. Bu şahıslar etkin Amel aramadığı için işgücüne iç olmayan nüfus kapsamında bedellendiriliyor.
Buna nazaran TÜİK’in “âtıl işgücü” olarak tanımladığı ve dar tarifli işsizler, vakte bağlı Noksan istihdamdakiler ve potansiyel işgücü toplamından oluşan geniş tarifli işsizlerin Yekün sayısı evvelki aya nazaran 259 bin şahıs artarak 8 milyon 353 bin şahsa, geniş tarifli işsizlik oranı da yüzde 21,3’ten yüzde 21,9’a yükseldi.
Bu data, geniş tarifli işsiz sayısının, standart ve potansiyel işgücünün toplamı içindeki oranını Anlatım ediyor. Buna nazaran Türkiye’de potansiyel işgücü de iç Yekün işgücünü oluşturan nüfusta her 5 şahıstan 1’i işsiz durumda.
94 ülkenin nüfusları daha az
Bu ortada Türkiye’deki geniş tarifli işsizlerin sayısının, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kabul edilen dünyadaki 195 ülkenin 94’ünün nüfuslarından daha Çok olduğu belirlendi. Türkiye’nin geniş tarifli işsiz sayısının Yekün nüfusundan daha Çok olduğu ülkeler ortasında Norveç, Danimarka, Finlandiya üzere İskandinav ülkeleri, birden fazla Balkan ülkesi, Kırgızistan, Türkmenistan üzere Türk Cumhuriyetleri ve Baltık ülkeleri de yer alıyor.
Pandemi hasarı giderilemedi
Pandemi sürecinde çalışma ömrü ve işgücü piyasasında bozulan istikrarlar, pandemi tesirleri ortadan kalktığı halde evvelki seviyelerine gelemedi. Aralık 2019 prestijiyle dar tarifli işsiz sayısı 4 milyon 352 bin, Noksan istihdam ve potansiyel işgücü ile Birlikte geniş tarifli işsiz sayısı ise 6 milyon 379 bin şahıs seviyesindeydi.
Dar tarifli işsiz sayısı, salgının yol açtığı şartlarda etkin Amel arayanlardaki azalmanın da tesiriyle gerileyerek Ocak 2021’de 3 milyon 961 bine inerken; Noksan istihdamdakilerin sayısının rekor artışla 368 binden 2 milyon 360 bine, potansiyel işgücünün de 1 milyon 659 binden 4 milyon 192 bine fırladığı Ocak 2021 prestijiyle geniş tarifli işsiz sayısı 10 milyon 516 bin kişi, oranı da yüzde 29,4 ile şu anne kadarki en yüksek seviyelerine ulaşmıştı.
Geniş işsizlik, bu yılın ocak ayındaki artışla Bir arada Ocak 2021’de ulaştığı zirve noktanın 2 milyon 163 bin altında gerçekleşti, fakat pandemi öncesi olan 2019 sonu seviyesinin hala Fazla üzerinde bulunuyor.
Aktif Amel arayanların baz alındığı dar tarifli işsiz sayısı 2019 sonundan bu yana yüzde 21,3 oranında 928 bin şahıs azalırken, sistemsiz işlerde kısa periyodik çalışanlar ile umudunu yitirip Amel aramayı bırakmış işsizler de iç geniş tarifli işsiz sayısının o tarihe nazaran yüzde 31 oranında 1 milyon 974 bin şahıs daha Çok olduğu dikkati çekiyor.
İşsiz artışı, nüfus artışını katladı
Yıllar prestijiyle sistemsiz, yetersiz çalışanlar ile umudunu yitirip Amel aramayı bırakanların giderek artması sonucu geniş tarifli işsiz sayısında; genel nüfus, işgücü ve faal Amel arayanlardakinin Fazla üzerinde gerçekleşen büyüme; işsizlik olgusunun örtülü hale geldiği bir sürece işaret ediyor.
Ocak 2014-Ocak 2023 ortasında Yekün nüfus yüzde 11,2 oranında 8 milyon 612 bin, bunun içinde çalışma çağındaki 15 ve üzeri yaştakiler yüzde 15,2 oranında 8 milyon 595 bin; bunların da içinde işgücüne iç nüfus yüzde 25,9 oranında 7 milyon 245 bin, istihdamdakilerin sayısı yüzde 25,2 oranında 6 milyon 403 bin, etkin Amel arayanlara nazaran işsizlerin sayısı da net olarak yüzde 32,7 oranında 843 bin şahıs arttı.
2014 başında yüzde 9,2 olan dar tarifli işsizlik oranı 2023 başında yüzde 9,7 seviyesinde oluştu. Lakin tıpkı tarihlerin karşılaştırmasında; Noksan istihdamdakilerin sayısı 182,9 oranında net 1 milyon 274 bin, Amel aramayı bırakmış potansiyel Amel gücü yüzde 44,4 oranında 909 bin şahıs arttı.
Bunun sonucunda, geniş tarifli işsiz sayısı yüzde 56,8 oranında net 3 milyon 26 bin şahıs büyüdü. Dar tarifli işsizlik oranı yaklaşık tıpkı seviyelerde gerçekleşirken, 2014 başında yüzde 17,8 olan geniş tarifli işsizlik oranı pandemi periyodundaki yükseliş ve iniş sonrası 2023 başı prestijiyle yüzde 21,9 seviyesinde oluştu.
Yorum Yok